ଭାଦ୍ରବ ମାସ କୃଷ୍ଣ ପକ୍ଷ ଅଷ୍ଟମୀ ତିଥିରେ ପାଳନ ହୁଏ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଜନ୍ମ ଦିନ। ଏହି ରୋହିଣୀ ନକ୍ଷତ୍ରର ଅଷ୍ଟମୀ ତିଥିରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥିଲେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ । ଦେଶ ତଥା ବିଦେଶରେ ରହୁଥିବା କୋଟି କୋଟି କୃଷ୍ଣ ଭକ୍ତ ଆଜି କୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ପାଳନ କରୁଛନ୍ତି । ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀରେ ଶ୍ରକୃଷ୍ଣଙ୍କର ବାଳ ସ୍ୱରୂପକୁ ପୂଜା କରାଯାଏ । ଏହି ଦିନ ଭକ୍ତମାନେ ଭାବରେ ଭାବରେ ହଜି ଯାଆନ୍ତି ଆଉ ଭଜନ କୀର୍ତ୍ତନ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥାଏ । ରାତିରେ ଉଜାଗର ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶର ମଥୁରାରେ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବାରୁ ଏଠାରେ ଏହି ଉତ୍ସବ ବିଶେଷ ଉଲ୍ଲାସରେ ପାଳିତ ହେଉଛି । କୃଷ୍ଣଙ୍କର କ୍ରୀଡ଼ାଭୂମୀ ଗୋକୁଳ ଓ ବୃନ୍ଦାବନରେ ଅସଂଖ୍ୟ ଜନଗହଳି ମଧ୍ୟ ହେବ । ସାତଦିନବ୍ୟାପି ମଥୁରାରେ ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରାଯିବ । ଗୁଜରାଟର ଦ୍ୱାରକାରେ ଥିବା ଦ୍ୱାରିକାଧିଶ ମନ୍ଦିରରେ ମଧ୍ୟ କୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଉତ୍ସବ ବହୁତ ଆଡ଼ମ୍ବରରେ ପାଳନ କରାଯିବ । ଯେଉଁ ଲୋକ ମାନେ ଲଡୁ ଗୋପାଳକୁ ଘରେ ପୂଜା କରନ୍ତି ସେମାନେ ଉପବାସ ରଖି ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଜନ୍ମ ଓ ଲୀଳା ବର୍ଣ୍ଣନାରେ ସମୃଦ୍ଧ ଶ୍ରୀମଦ୍ଭାଗବତର ଦଶମ ସ୍କନ୍ଧ ପଢ଼ିିବାକୁ ଭଲ ପାଇଥାନ୍ତି । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଅବସରରେ ବାଲ ଗୋପାଳଙ୍କୁ ସୁନ୍ଦର ସୁନ୍ଦର ପୋଷାକ ତିଆରି କରି ପିନ୍ଧାଇ ଥାନ୍ତି | କାଠି ମଳିରେ ଏକ ଫୁଲମାଳ ଏବଂ ପଗଡିମଧ୍ୟ ପିନ୍ଧାଇଥାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ କେବଳ ବାଲ ଗୋପାଳଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତି କୃଷ୍ଣ ଜନମାଷ୍ଟମୀଙ୍କ ଉତ୍ସବକୁ ସମାପ୍ତ କରେ ନାହିଁ। ଏହି ଅବସରରେ ଘରେ ଥିବା ମନ୍ଦିରକୁ ସଜାନ୍ତୁ । ଯଦି ଆପଣ ଘରେ ଜନମାଷ୍ଟମୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି, ତେବେ ମନ୍ଦିରକୁ କିଛି ଏପରି ସହଜ ଉପାୟରେ ସଜାନ୍ତୁ।
ଘରର ମନ୍ଦିରକୁ ଏପରି ସଜାନ୍ତୁ
ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଅବତାର ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଜନ୍ମ ପୃଥିବୀ ପାଇଁ ଏକ କମ୍ ନୁହେଁ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ସେମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରିବା ପାଇଁ, ଆପଣ ମହମବତୀ, ଦୀପ କିମ୍ବା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଆଲୋକ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। ମନ୍ଦିର ଚାରିପାଖରେ ବେଲୁନ, ଫୁଲ ହାର ,ତୁଳସୀ ମାଳା ଆଦି ଲଗାଇ ପାରିବେ। ଯେଉଁଠାରେ ଅନ୍ଧକାର ଅଛି, ଆପଣ ଏକ ମହମବତୀ କିମ୍ବା ଦୀପ ଜାଳି ପାରିବେ।
ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କର ବାଲ ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ଭଲଭାବରେ କ୍ଷୀରରେ ଗାଧୋଇ ଦେଇ ସିନ୍ଦୁର , ଚନ୍ଦନ ଲଗାଇ ଦିଅନ୍ତୁ ।ଏହା ପରେ ରଙ୍ଗ ବେରଙ୍ଗ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧାଇ ଦିଅନ୍ତୁ । ଏବଂ ଭଗବାନଙ୍କୁ ମୁକୁଟ ପିନ୍ଧାଇ ସେଥିରେ ମୟୂର ଚୁଳ ଲଗାଇ ଦିଅନ୍ତୁ । କାରଣ ଭଗବାନଙ୍କ ମୟୁରଚୁଳ ବହୁତ ପସନ୍ଦ ହୋଇଥାଏ ।
ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ପିଲାବେଳରୁ ହିଁ ଗାଈ-ବାଛୁରୀଙ୍କୁ ଖୁବ ସ୍ନେହ ଆଦର କରିଥାନ୍ତି । ଏଥିସହିତ ଗାଈ କ୍ଷୀରରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଲବଣୀ ଖାଇବାକୁ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଭଲପାଇଥାନ୍ତି । ଏଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଲବଣୀ ଚୋର ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଥାଏ । ତେଣୁ ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଦିନ ଲବଣୀ କିଣି ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ ।
ଆପଣ ଘରର ପ୍ରବେଶ ଦ୍ୱାରରେ କିମ୍ବା ମନ୍ଦିର ଚାରିପାଖରେ ରଙ୍ଗୋଲି ତିଆରି କରିପାରିବେ। ରଙ୍ଗୋଲି ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ଯେ କୌଣସି ପର୍ବରେ, ରଙ୍ଗୋଲି ତିଆରି କରି ଘରକୁ ସଜାଇବା ସହିତ ଭଗବାନଙ୍କୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଏ। ତେଣୁ, ଆପଣ ରଙ୍ଗୋଲିକୁ ସୁନ୍ଦର ରଙ୍ଗ ଏବଂ ଚିତ୍ରକଳା ଦ୍ୱାରା ଘରକୁ ସଜାଇ ପାରିବେ।
ପୂଜାର ବିଧି
ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀ ଦିନ ଘରେ ବାଳକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ସ୍ଥାପନା କରନ୍ତୁ ।
ପ୍ରେମ ଓ ଦାମ୍ପତ୍ୟ ଜୀବନରେ ଶୁଖ-ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ରାଧାକୃଷ୍ଣଙ୍କ ଯୁଗଳ ମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରିବା ଉତ୍ତମ ଅଟେ ।
ସନ୍ତାନ ପ୍ରାପ୍ତି ଓ ସବୁ ମନସ୍କାମନା ପୂରଣ ନିମନ୍ତେ ବାଳକୃଷ୍ଣଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ଥାପନ କରନ୍ତୁ ।
କିପରି ପାଳନ କରିବେ ଜନ୍ମଷ୍ଟମୀ ପର୍ବ
ପ୍ରାତଃ କାଳରୁ ସ୍ନାନ ସାରି ପୂଜା କରନ୍ତୁ । ଦିନରେ ଜଳ ବା ଫଳ ଆହାର ଗ୍ରହଣ କରି ପାରିବେ ।
ମଧ୍ୟରାତ୍ରିରେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଧାତୁ ପ୍ରତିମାକୁ ଏକ ପାତ୍ରରେ ରଖନ୍ତୁ ।
ଏହି ପ୍ରତିମାକୁ ପ୍ରଥମେ କ୍ଷୀର, ପରେ ଦହି, ପୁଣି ମହୁ, ପୁଣି ସିରା ଓ ଘିଅରେ ସ୍ନାନ କରାନ୍ତୁ । ପୁଣି ପଞ୍ଚାମୃତରେ ସ୍ନାନ କରାଇ ଶେଷରେ ଜଳରେ ପ୍ରତିମାଙ୍କୁ ସ୍ନାନ କରାନ୍ତୁ ।
ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ବସ୍ତ୍ର, ଚନ୍ଦନ ଓ ଫୁଲ ଦେଇ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ସଜାନ୍ତୁ । ବୈଜୟନ୍ତି ଫୁଲ ଅର୍ପଣ କରିବା ସର୍ବୋତ୍ତମ ଅଟେ ।
ପଞ୍ଚାମୃତ ଅର୍ପଣ କରିବା ସହ ତୁଳସୀ ଜଳ ଅର୍ପଣ କରିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଜରୁରୀ ଅଟେ ।
ମେୱା, ଲହୁଣୀ ଓ ମିଶ୍ରୀ ଭୋଗ ଲଗାନ୍ତୁ ।
ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବ୍ୟଞ୍ଜନ ସହ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସାତ୍ବିକ ଭୋଜନ ଏହି ଦିନ କୃଷ୍ଣ ଭଗବାନଙ୍କ ନିକଟରେ ଭୋଗ ଲାଗାଯାଏ ।
ଧ୍ୟାନ ରଖିବେ ପୂଜା କରୁଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି କଳା ବା ଧଳା ରଙ୍ଗର ବସ୍ତ୍ର ନ ପିନ୍ଧିବା ଉଚିତ୍