ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ୨୧ ଜୁନରେ ବିଶ୍ୱ ସଙ୍ଗୀତ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଆପଣ ଅନେକ ଥର ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ରରୁ ବାହାରୁଥିବା ସଂଗୀତ ଶୁଣିଥିବେ, କିନ୍ତୁ ତୁମେ କେବେ ଏକ ସିଡ଼ିରୁ ସଂଗୀତ ବାହାରୁଥିବା ଶୁଣିଛନ୍ତି କି ? ଆଜ୍ଞା ହଁ, ଭାରତରେ ଏପରି ଏକ ନିଆରା ମନ୍ଦିର ଅଛି, ଯାହାର ସଙ୍ଗୀତ ସିଡ଼ିରୁ ବାହାରେ । ଏହି ମନ୍ଦିର ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ତାମିଲନାଡୁ ରାଜ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ, ଯାହାର ନାମ ଐରାବତେଶ୍ବର ମନ୍ଦିର ।
ତାମିଲନାଡୁର କୁମ୍ବାକୋନମ ନିକଟ ଦାରୁସୁରାମରେ ଐରାବତେଶ୍ବର ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ । ଐରାବତେଶ୍ବର ନାମକ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ । ଏହି ମନ୍ଦିର ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ରାଜା ଚୋଳଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥିଲା । ଏଠାରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ମନ୍ଦିର ଦେଖିବାକୁ ବହୁତ ଚମତ୍କାର ଏବଂ ସୁନ୍ଦର । ଏହାର ନିର୍ମାଣ ଏବଂ ଆକର୍ଷଣକୁ ବୁଝିବା ଅତ୍ୟନ୍ତ କଷ୍ଟକର । ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ କହିବାନୁସାରେ, ଭକ୍ତମାନଙ୍କୁ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଶାନ୍ତି ମିଳେ ।
ଏହି ମନ୍ଦିରର ଗୋଟିଏ ଭାଗରେ ତିନୋଟି ପାହାଚ ଅଛି । ଯାହା ଉପରେ ପାଦ କିମ୍ବା ସାମାନ୍ୟ କିକ୍ ଲଗାଇବା ଦ୍ୱାରା ସଂଗୀତର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ସ୍ୱର ବାହାରିଥାଏ । ଏହା ଠିକ ଏକ ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ରରୁ ବାହାରୁଥିବା ସଂଗୀତ ଭଳି ହୋଇଥାଏ । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହା ଉପରେ ଅନେକ ଗବେଷଣା କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ୮୦୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ସଙ୍ଗୀତର ରହସ୍ୟ ବୁଝି ହୋଇନଥିଲା । ଏହି ମନ୍ଦିରର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ବିଶେଷତ୍ୱକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ୟୁନେସ୍କୋ ଏହାକୁ ୨୦୦୪ ରେ ବିଶ୍ୱ ଐତିହ୍ୟ ତାଲିକାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲା । ମନ୍ଦିରର ଏହି ରହସ୍ୟ ଦେଖିବା ଏବଂ ବୁଝିବା ପାଇଁ ପୃଥିବୀର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରୁ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି ।
ଏହି ମନ୍ଦିରର ସ୍ତମ୍ଭଗୁଡିକ ୮୦ ଫୁଟ ଉଚ୍ଚ ଏବଂ ପଥର ଉପରେ ସୁନ୍ଦର ଚିତ୍ର ଖୋଦିତ ଜ୍ଝ ଏହି ମନ୍ଦିରର ଦୁଇଟି ଅଂଶ ରହିଛି ପ୍ରଥମ ଭାଗ ହେଉଛି ଏକ ବିରାଟ ପଥର ରଥ ଯାହାକୁ ଘୋଡାମାନେ ଟାଣି ନେଉଛନ୍ତି ଜ୍ଝ ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଗ ବଳିଦାନ ପାଇଁ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଏହାକୁ ବଳିପୀଠ କୁହାଯାଏ ଜ୍ଝ ଏହି ମନ୍ଦିର ବିଷୟରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଦେବତାମାନଙ୍କର ରାଜା ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଧଳା ହାତୀ ଐରାବତ ଏଠାରେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ପୂଜା କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେହି ଦିନଠାରୁ ଏହି ମନ୍ଦିରର ନାମ ଐରାବତେଶ୍ବର ମନ୍ଦିରରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଥିଲା।